Ik ben Claudia, een van oorsprong Limburgse dertiger die recent Amsterdam verruilde voor Utrecht. Zo’n twee jaar geleden raakte ik ervan doordrongen dat klimaatverandering verstrekkende gevolgen heeft voor ons en de generaties na ons.
Ik ging op zoek naar de manier waarop ik een leuk leven kan leiden met een minder grote impact op onze leefomgeving. Ik gooide m’n werk, dieet, shopgedrag en vakantieroutines volledig om, met alle discussies, dilemma’s en dompers maar ook yes-momenten, nieuwe vrienden en gemoedsrust van dien. Via thinkbigactnow.org blog ik iedere twee weken over hoe dat duurzame leven eruit ziet, welke uitdagingen het met zich meebrengt en welke mooie dingen het oplevert. Ter lering en, hopelijk, vermaak en inspiratie!
CLAUSTRALIA
29 oktober 2019
De laatste blog die ik bijhield was een verslag van een reis naar Australië. Claustralia, had ik ‘m genoemd. Vond ik persoonlijk een prachtige woordvondst. Ik had toen niet kunnen vermoeden dat ik zo’n tien jaar later weer een blog zou beginnen -deze dus-, waarin ik beschrijf dat ik zo’n reis naar Australië niet zo’n goed idee meer vind. Sterker nog, dat ik helemaal niet meer wil vliegen. Makkelijk praten natuurlijk, ik ben inmiddels al in Australië geweest. Net als op allerlei andere bestemmingen: alleen op reis naar Mexico, met vriendinnen naar Colombia, backpacken met mijn vriend in Indonesië, die droomreis met m’n vader en tante naar Tanzania. En ja, ook weekendjes Praag en Barcelona waren heel vanzelfsprekend. Dus je zou kunnen zeggen, ik zit ook wel aan m’n taks. Maar er is ook veel dat ik nog niet heb gezien, en zo’n verre reis of een weekend in de zon, tja, dat is nou eenmaal best leuk.
Schadelijker dan ik ooit voor mogelijk hield
Maar er is iets bijgekomen. Het besef dat vliegen vele malen schadelijker is dan ik ooit voor mogelijk had gehouden. Maar de vervuiling is niet zichtbaar, we voelen het (nog) niet, en ach, wat maakt die ene reis van mij nou uit, vergeleken met de échte vervuilers. Maar ik realiseer me: het maakt wel uit. Een retourtje Bali verbruikt 400.000 liter kerosine. De impact daarvan kun je per persoon vergelijken met 4 jaar autorijden. Om de CO2 die daarbij voor mij vrijkomt uit de lucht te halen, moet ik 1000 bomen planten. Dat doet de CO2-compensatie-tool bij het boeken niet, dat zou onbetaalbaar zijn; niemand zou eraan beginnen.
En dan te bedenken dat korte vluchten relatief nóg meer brandstof per kilometer kosten: in het eerste kwartier wordt 20.000 liter kerosine verbrand. Wereldwijd wordt er per dag 860 miljoen liter kerosine verbruikt. Geproduceerd door de ‘échte vervuilers’, zodat wíj kunnen vliegen. Die cijfers staan voor mij niet meer in verhouding tot de lol van de reis. Dus, ik doe ‘t -inmiddels zo’n anderhalf jaar-, niet meer. En dat voelt goed. Ik voel me onderdeel van een oplossing. Tegelijkertijd realiseer ik me ook dat ik met al mijn eerdere reizen heb bijgedragen aan het probleem. Dat is ongemakkelijk, maar je moet toch ergens beginnen.
Hoe praat je over het klimaat?
Ik durfde het in het begin eigenlijk niet zo goed te zeggen. Reizen is in mijn vriendengroep de normaalste zaak van de wereld. Het avontuur, de vrijheid, het ontdekken van nieuwe plekken en het verruimen van je blik op de wereld – we vinden het belangrijk. Dat ik nu het klimaat daarboven stelde, dat zouden mensen misschien wel heel raar vinden. ‘Je wordt toch geen klimaatgekkie hè’; ze zouden het niet zeggen, maar misschien wel denken? En mijn vriend: die dacht net dat hij een enorme wereldreiziger aan de haak had geslagen, waarmee hij tropische stranden en exotische steden zou gaan bezoeken. Blijkt dat nou nét het moment te zijn dat ze het voor gezien houdt.
En de andere kant op: wat als iedereen denkt dat ik hen veroordeel als zij wél nog vliegen? Want dat doen ze, volop. En daar zit geen oordeel; ik gun iedereen alle ervaringen die ze wensen, het is niet aan mij daar iets van te vinden. Maar het baart me diepe zorgen, ons overmatige vlieggedrag, en ik vind het lastig om daar de juiste woorden voor te vinden, er een open gesprek over te voeren. Dus ik praat er niet teveel over, beweeg vaak weg van het onderwerp. Want praten over het klimaat bij een borrel of etentje, het doet toch weinig voor de sfeer. Aldus mijn indruk.
De balans opmaken
Inmiddels ben ik anderhalf jaar verder en kan ik de balans opmaken. Zijn m’n vakanties inmiddels vreselijk? Nee, helemaal niet. Met een koelbox vol eten en een thermoskan koffie door Europese bergen en dorpjes rijden blijkt een heerlijk old school reisgevoel te geven. En weekendjes Parijs, Londen en München zijn nog steeds onder handbereik, met de trein. Hebben m’n vrienden opeens toevallig nooit meer tijd voor me? Geenszins. En soms lukt het me zelfs om mijn zorgen te delen op een manier waarbij het niet voelt als een tegenstelling dat zij wél nog vliegen. Sterker nog: er zijn vrienden die vertellen dat ze ook minder willen vliegen! Is m’n vriend nog blij met me? Ja, onder voorwaarde dat we ooit nog een keer naar Korea gaan, waar hij geboren is. Ik plant alvast iedere maand 2 bomen, dus binnen nu en 40 jaar kan dat CO2-neutraal. Tot die tijd rijden wij eens per jaar met een goed gevulde koelbox naar het zuiden of oosten, waarbij de reis al begint zodra we de straat uitrijden. En dan blijkt Claustria een prima alternatief voor Claustralia.
